literatürlere "Türk Danteli" olarak giren igne oyalarimiz, ilk bakista dantelle benzerlik göstermekte , bir alan olusturan ve mutlaka bir esyaya dikilmek üzere yapilan iki boyutlu dantelden, üç boyutlu yapisi ve basli basina bir süsleyici olmasi ile ayrilmaktadir.Igne oyalarinin malzemesi genellikle ipektir.
Igne üzerine iplikle ilmik atarak ve igneyle ipligi bu ilmik içinden çekerek yapilan igne oyalarinin, kare ve üçgen olmak üzere iki ilmek çesidi bulunmaktadir.Tekli sarma veya çiftli sarma biçiminde yapilabilen igne oyalarinin, tekli sarmasinda, önce kumasa batirilan ignenin üstüne ipligin sagdan sola dogru çevrilmesiyle bir halka olusturulur.Ilmekler belli aralarla tekrar edilerek zürafa adi verilen birinci sira tamamlanir.
Dönüs sirasinda ayni ilmek soldan saga dogru yönlendirilen halka içinden geçirilerek yapilmaktadir.Ikinci sira ise ya birinci siradaki ilmeklerin birlesme noktalarina ya da ilmegin ortasina igneyi batirarak ayni islemler sürdürülerek kök, kaya ve ana oya gibi bordürü olusturacak motifler meydana getirilerek yapilmaktadir. Örgü desenlerine, bölgelere göre örücüler arasinda birli, pirinç, Mecnun yuvasi, trabzon adlar verilmektedir.
Igne oyasinin ortaya çikip gelismesinde en büyük etken, Anadolu'nun Ipek Yolu üzerinde olmasi ve ipek üretimi yapilmasidir.Küçük ignelerle dügümlenmek suretiyle yapilan oyalarin, dügümler sikistirildikça örgü gözleri de küçülmektedir.
Igne oyalarinda bir çiçek, bir yaprak basli basina bir örnek sayilmaktadir. Bunlarin kullanildigi yere göre çesitli biçimlerde dizilmesinden kompozisyonlar olusmaktadir.Bu kompozisyonlari;
1)Ulamalar
2)Yemeni Oyalari
3)Horoz Oyalari
4)Taç Oyalari
5)Dal Oyalari
6)Saksi Oyalari
7)Kese Oyalari
Motiflerin dik durmasini saglamak için at kili, anten teli, son zamanlarda misina kullanildigi gibi, ayrica yumurta aki, seker veya jelatin ile de kolalanmaktadir.Igne oyalarinda tabii ipek iplik, pamuklu iplik kullanildigi gibi pul, boncuk vb. süsleyici gereçlerle yapilan örneklerden olusan çesitleri de görülmektedir. havlu kenari dantelleri
0 yorum:
Yorum Gönder